Η ομαδική θεραπεία (περισσότερο γνωστή με τον αγγλικό της όρο group therapy) είναι η θεραπεία κατά την οποία ο ψυχοθεραπευτής δεν δουλεύει με ένα άτομο, αλλά με μία ομάδα ατόμων. Στην ομαδική θεραπεία, ένας ή περισσότεροι θεραπευτές δουλεύουν με ομάδες που περιλαμβάνουν από 3-4 έως και 12 άτομα σε κάποιες περιπτώσεις.
Η ομάδα συναντιέται συνήθως σε ένα δωμάτιο, όπου οι καρέκλες είναι τοποθετημένες σε κύκλο, ώστε κάθε μέλος της ομάδας να μπορεί να δει κάθε άλλο συμμετέχοντα. Μια τυπική συνεδρία ξεκινά με τα μέλη της ομάδας να παρουσιάζουν τον εαυτό τους και να λένε γιατί βρίσκονται εκεί. Τα μέλη μπορεί επίσης να μοιραστούν την εμπειρία και την πρόοδο που αισθάνονται πως έχουν κάνει από την τελευταία συνάντηση της ομάδας.
Η ομαδική θεραπεία χρησιμοποιείται για ένα ευρύ φάσμα διαταραχών, από εξαρτήσεις και κατάθλιψη, έως διατροφικές διαταραχές, διπολική και ιδεοψυχανανγκαστική διαταραχή. Και μπορεί να χρησιμοποιηθεί είτε μόνη της είτε σε συνδυασμό με ατομική θεραπεία ή/και φαρμακευτική αγωγή.
Επίσης είναι εξαιρετικά χρήσιμη και βοηθητική για την προσωπική εξέλιξη όλων ανεξαρτήτως αν υπάρχει κάποια διάγνωση, σε οποιαδήποτε ηλικία ή φάση ζωής. Πολύ χρήσιμη είναι και σε νεαρές ηλικίες όπου το άτομο μαθαίνει να κοινονικοποιείται, να εκφράζεται χωρίς δυσκολία, να διεκδικεί χρόνο ή να μαθαίνει να μοιράζεται όταν χρειάζεται. Μαθαίνει να τοποθετείται και να υπάρχει ως οντότητα όπου κι αν βρειθεί στο μέλλον. Προτείνεται λοιπόν στους γονείς και κηδεμόνες να το έχουν υπόψιν τους και για τα παιδιά τους καθώς και για τους ίδιους.
Μελέτες έχουν δείξει ότι όταν γίνει σωστά, η ομαδική θεραπεία μπορεί να είναι εξίσου αποτελεσματική με την ατομική, καθώς στις βασικές τις αρχές περιλαμβάνονται διαδiκασίες όπως αυτο-ενδοσκόπηση, ενστάλαξη ελπίδας, κοινωνική υποστήριξη, κ.ά.
Τα οφέλη της ομαδικής θεραπείας προκύπτουν από την ίδια τη λειτουργία της ομάδας και τις βασικές της αρχές:
1. Ενστάλαξη ελπίδας: Στην ομάδα εντάσσονται μέλη που βρίσκονται σε διαφορετικά στάδια της θεραπευτικής διαδικασίας. Βλέποντας ανθρώπους που αντιμετώπιζαν ανάλογα προβλήματα να έχουν ανακάμψει, αυτοί που βρίσκονται στην αρχή της θεραπείας, παίρνουν το κουράγιο να συνεχίσουν.
2. Ομαδικότητα: Βλέποντας και άλλους ανθρώπους να έχουν ζήσει παρόμοιες εμπειρίες, οι συμμετέχοντες διαπιστώνουν ότι αυτό που περνούν το έχουν περάσει και άλλοι και ότι δεν είναι μόνοι.
3. Ανταλλαγή πληροφοριών: Τα μέλη της ομάδας μπορούν να βοηθήσουν ο ένας τον άλλο μέσω της ανταλλαγής εμπειριών και πληροφοριών.
4. Τα μέλη της ομάδας βοηθούν το ένα το άλλο. Υπάρχει αλληλοϋποστήριξη και ο ένας ενθαρρύνει τον άλλο. Γενικά, στο context της ομάδας, είναι πολύ πιο εύκολο και να δώσεις και να δεχθείς βοήθεια.
5. Μέσα στην ομάδα, κάθε μέλος μπορεί να διερευνήσει πώς οι παιδικές εμπειρίες οδήγησαν σε συγκεκριμένες συμπεριφορές.
6. Ανάπτυξη τεχνικών κοινωνικοποίησης: Τα μέλη της ομάδας μπορούν σε ένα ασφαλές και υποστηρικτικό περιβάλλον να δοκιμάσουν νέες συμπεριφορές.
7. Μιμητική συμπεριφορά: Τα άτομα μπορούν να παρατηρήσουν και να μιμηθούν τη συμπεριφορά άλλων μελών της ομάδας ή του θεραπευτή.
8. Διαπροσωπική μάθηση: Με την αλληλεπίδραση με άλλους ανθρώπους και τη λήψη σχολίων από την ομάδα και τον θεραπευτή, τα μέλη της ομάδας μπορούν να κατανοήσουν καλύτερα τον εαυτό τους και να βρουν τη δική τους «φωνή». Να συνειδητοποιήσουν τα συναισθήματά τους και τις ανάγκες τους και να μπορέσουν να τις εκφράσουν.
9. Συνοχή: Επειδή η ομάδα ενώνεται με έναν κοινό στόχο, τα μέλη αποκτούν αίσθηση της συμμετοχής και της αποδοχής.
10. Κάθαρση: Η ανταλλαγή συναισθημάτων και εμπειριών με μια ομάδα ανθρώπων οδηγεί σε κάθαρση, βοηθώντας το άτομο να ανακουφιστεί από τον πόνο, τις ενοχές και το στρες.
11. Η ομαδική θεραπεία βοηθά το άτομο να αντιληφθεί ότι είναι υπεύθυνο για τη ζωή, τις ενέργειες και τις επιλογές του.
12. Τέλος, η ομαδική θεραπεία είναι ιδιαιτέρως χρήσιμη και για τον ίδιο τον θεραπευτή. Στο πλαίσιο της ομάδας, ο θεραπευτής μπορεί να δει από πρώτο χέρι πώς κάθε άτομο συμπεριφέρεται σε κοινωνικές καταστάσεις. Χρησιμοποιώντας αυτές τις πληροφορίες, μπορεί να παράσχει πολύτιμη βοήθεια σε κάθε άτομο χωριστά.
Tip: Ενημερωθείτε σχετικά με την Οικογενειακή Θεραπεία
